Hà Nội - Một dự án đầy tham vọng đang được triển khai nhằm hồi sinh sông Tô Lịch, con sông vốn được xem là biểu tượng ô nhiễm của thủ đô. Bằng cách kết hợp nguồn nước bổ cập từ đầu nguồn, xây dựng đập dâng và bổ sung nước sạch từ nhà máy xử lý Yên Xá, thành phố đang đặt mục tiêu trả lại một dòng sông xanh, sạch và tạo ra cảnh quan đô thị mới mẻ cho người dân.

Đập Dâng: "Chốt chặn" quan trọng để giữ nước và chống ngập khi hỗ trợ tiêu cho sông Nhuệ

Dự án này tập trung vào việc xây dựng một hệ thống đập điều tiết trên sông Tô Lịch, sử dụng cửa van phẳng hai tầng hiện đại. Vào mùa khô, khi mực nước xuống thấp, hệ thống cửa van sẽ đóng lại để dâng nước, duy trì một mực nước ổn định ở cao độ +3,5m. Điều này không chỉ tạo ra một mặt nước rộng lớn, làm cảnh quan trung tâm thành phố thêm phần tươi đẹp mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các hoạt động như giao thông đường thủy, du lịch và tạo không gian sinh hoạt cộng đồng.

Đài quan sát có kiến trúc hình bát giác sơn màu vàng của đập dâng trên sông tô lịch

Điểm đặc biệt của công trình này là khả năng chống chảy ngược. Trong trường hợp cần tiêu thoát nước cho sông Nhuệ, đặc biệt là khu vực quận Hà Đông, đập dâng sẽ phối hợp cùng Trạm bơm Yên Sở và đập Thanh Liệt để kiểm soát dòng chảy, đảm bảo việc tiêu thoát nước được hiệu quả, tránh tình trạng nước dồn ứ gây ngập.

Nước Sạch từ Yên Xá: “Mạch máu” hồi sinh dòng sông

Từ nhiều năm nay, sông Tô Lịch bị cạn trơ đáy trong mùa khô do toàn bộ nước thải đã được thu gom vào hệ thống dọc sông để đưa về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá. Tuy nhiên, chính nước đã qua xử lý từ nhà máy này lại trở thành giải pháp cốt lõi cho dự án.

Với công suất xử lý 270.000 m3/ngày đêm, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá sẽ cung cấp một lượng nước sạch khoảng 3,125 m3/s, được dẫn qua một hệ thống kênh dài 1.9km để bổ cập trực tiếp vào thượng lưu đập. Nguồn nước này sẽ là "mạch máu" chính để duy trì dòng chảy liên tục hạ nguồn sông Tô Lịch và các sông Lừ, sông Sét.

Theo lộ trình, giai đoạn đầu, nước từ Yên Xá sẽ bổ sung để dâng nước toàn tuyến sông Tô Lịch lên cao độ +3,5m, với dung tích trữ lên đến 625.000 m³. Giai đoạn 2, khi mực nước ổn định, dòng chảy sẽ tiếp tục được duy trì, tạo ra một lưu lượng 3 m3/s để chảy qua các sông Lừ và sông Sét, góp phần cải thiện môi trường cho cả hai con sông này.

Vào mùa mưa lũ, hệ thống cửa van của đập sẽ mở hoàn toàn, trả lại khẩu độ thoát nước gần như tự nhiên. Điều này đảm bảo công trình không gây ảnh hưởng đến khả năng tiêu thoát nước của toàn hệ thống sông Tô Lịch. Ngược lại, vào mùa khô, dự án sẽ giải quyết tận gốc tình trạng sông cạn, trơ đáy và ô nhiễm, tạo nên một diện mạo mới cho thủ đô.

Với sự kết hợp giữa công nghệ điều tiết hiện đại và việc sử dụng nguồn nước đã qua xử lý, dự án đập dâng Tô Lịch không chỉ giải quyết bài toán môi trường mà còn mở ra một hướng đi mới cho việc quy hoạch, phát triển đô thị. Người dân Thủ đô có quyền kỳ vọng vào một ngày không xa, sông Tô Lịch sẽ trở lại đúng với tên gọi của nó - một dòng sông hiền hòa, trong xanh giữa lòng Hà Nội.

Theo ihrce.org.vn